Czy hazardzista może ogłosić upadłość?
Na pierwszy rzut oka – nie. Sąd może bowiem ogłosić upadłość konsumencką tylko wtedy, gdy niewypłacalność dłużnika (osoby fizycznej, te przepisy nie dotyczą osób prowadzących działalność gospodarczą) powstała – jak mówi ustawa – na skutek wyjątkowych i niezależnych od niego okoliczności.
Należą do nich m.in. zdarzenia losowe, ciężka choroba czy utrata pracy. Nie można zastosować takiego rozwiązania wobec osób, których długi to efekt świadomego, zawinionego działania lub niedbalstwa. Tymczasem uprawianie gier losowych (w tym gry u bukmachera), jest najczęściej efektem zupełnie świadomych działań, a gracz zazwyczaj sam powiększa swoje zadłużenie, dalej grając czy zaciągając kredyty.
To przesłanki do odrzucenia wniosku o upadłość konsumencką. Chyba że… właśnie. Są oczywiście pozytywne rozstrzygnięcia tego typu spraw, mamy w Polsce szereg takich przypadków. Co trzeba więc zrobić, by móc z takiego rozwiązania skorzystać?
Przy upadłości gracza potrzebna dokumentacja medyczna
Przede wszystkim należy pamiętać, że sąd do każdego wniosku o upadłość konsumencką podchodzi indywidualnie, dlatego ważne jest przedstawienie swojej historii i wskazanie racjonalnych argumentów, przemawiających za uwzględnieniem wniosku o upadłość.
Po drugie – przyjrzenie się historiom hazardzistów, których wnioski sąd rozpatrzył pozytywnie, pokazuje, że dzieje się tak wówczas, gdy np. u gracza bukmacherskiego stwierdzono hazard patologiczny jako jednostkę chorobową (więcej na temat hazardu patologicznego przeczytasz tutaj) i gdy poddał się on terapii, może przedstawić kartę leczenie oraz opinię lekarza, a na dodatek od momentu podjęcia/ukończenia terapii wielokrotnie podejmował kroki samodzielnego wyjścia z zadłużenia – i może to udokumentować.
Prawnicy z Kancelarii Seneka podkreślają, że „dokumentacja medyczna (psychiatryczna oraz odwykowa) stanowić będzie istotny dowód dla umotywowania wniosku i wykazania, że upadły utracił całkowitą kontrolę nad swoimi działaniami, przez co podejmował decyzje nieracjonalne, które doprowadzały do uszczerbku majątkowego jego i jego rodziny.”
Dokumentacja lekarska niezbędna do upadłości konsumenckiej
Istnieje jednak przesłanka, która sprawia, że sądy zmieniają swoje nastawienie wobec nałogowych graczy i w niektórych przypadkach orzekają upadłość konsumencką hazardzistów. Chodzi o tych uzależnionych, którzy poddali się terapii, mają potwierdzającą to dokumentację lekarską, a lekarz rozpoznał u nich hazard patologiczny jako chorobę > zobacz, co to jest hazard patologiczny. Jeśli do tego gracz w trakcie leczenie lub po nim podjął działania w celu samodzielnego wyjścia z zadłużenia – to zmienia sytuację.
Trzeba wiedzieć, że sąd każdy wniosek o upadłość hazardzisty rozpatruje indywidualnie, czyli przygląda się sytuacji konkretnego człowieka, i analizuje zarówno powody zadłużenia, jak i zachowanie wnioskującego. Bardzo istotne jest więc szczegółowe przedstawienie swojej historii we wniosku oraz załączenie zaświadczeń lekarskich, zwłaszcza tych z diagnozami.
Diagnoza może bowiem dać sądowi podstawę do stwierdzenia, że hazardzista zadłużył się pod wpływem uzależnienia, czyli nie można mówić o tym, iż miał on pełną kontrolę nad swoimi działaniami i podejmował je świadomie. A jeśli sąd uzna, że nieracjonalne decyzje finansowe były efektem choroby – może wyrazić zgodę na ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
Prawnicy, którzy zajmują się tego typu sprawami, zwracają uwagę, że sędziowie zazwyczaj biorą pod uwagę nie tylko diagnozę lekarską. Istotny jest zarówno fakt przejścia terapii, jak i działania podjęte przez hazardzistę w celu poprawienia swojej sytuacji finansowej i życiowej od początku leczenia.
Liczy się więc to, czy gracz sam robi jak najwięcej, by wrócić do normalności: czy podjął pracę, spłacił część zadłużenia, naprawia relacje rodzinne, a może zaangażował się w pomaganie innym uzależnionym? Wszystko to ma znaczenia, bo pokazuje, że hazardzista nie tylko liczy na poprawę sytuacji finansowej dzięki upadłości, ale rzeczywiście się stara – zaś długi uniemożliwiają mu powrót do normalnego życia.
Sędziowie analizują indywidualne historie graczy
Prawnicy z kancelarii zajmujących się głównie kwestiami upadłości przytaczają historie swoich klientów – hazardzistów, których wnioski zostały pozytywnie zaopiniowane przez sąd. Wynika z nich, że sędziowie biorą pod uwagę nie tylko samą terapię, ale też życiową historię gracza od momentu podjęcia leczenia.
Jeśli ponownie zdobył pracę, nawiązał kontakty z rodziną, organizuje grupy wsparcia dla hazardzistów (np nałogowych graczy stawiających zakłady sportowe) albo w inny sposób działa na rzecz zwiększania świadomości na temat uzależnień – są to elementy, które zazwyczaj działają silnie na korzyść wnioskującego o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Istotne są również prowadzone negocjacje z wierzycielami oraz dokumenty poświadczające spłacone już długi (długi można spróbować spłacić za pomocą darmowych bonusów bez depozytu za aktywację kodu promocyjnego).
Na pewno trzeba bardzo dobrze przygotować wniosek do sądu – pomagają w tym prawnicy, ale pomagają też sobie wzajemnie osoby korzystające z tego rozwiązania. Jednocześnie trzeba też pamiętać, że jeśli są oddali wniosek, nie można wystąpić o upadłość ponownie w ciągu najbliższych dziesięciu lat.
Upadłość konsumencka nie jest rozwiązaniem dla każdego zadłużonego gracza pokerowego czy bukmacherskiego. Może natomiast pomóc tym osobom, u których lekarz zdiagnozował hazard patologiczny i które poddały się terapii. Trzeba jednak spełnił kilka przedstawionych wyżej warunków, aby wniosek o upadłość złożony do sądu miał duże szanse na pozytywne rozpatrzenie.
Skutki upadłości konsumenckiej
Jeśli sąd uwzględni Twój wniosek, powinieneś wiedzieć, jakie są konsekwencje ogłoszenia upadłości przez hazardzistę. Przede wszystkim tracisz prawo do rozporządzania swoim majątkiem – przechodzi ono na syndyka. Czyli: nie możesz już sam zdecydować, że sprzedasz samochód, czy dom, od tego momentu zdecyduje o tym syndyk. Twój majątek ma umożliwić spłacenie długów, dlatego będzie wyprzedawany, a uzyskane pieniądze – przeznaczane dla wierzycieli.
Dotyczy to także Twego mieszkania. Do majątku zostaną zaliczone także Twoje zarobki (jeśli masz zawartą umowę o pracę) – częściowo, bo jakąś sumę pieniędzy syndyk zostawi Ci na utrzymanie. Jeśli jesteś w związku małżeńskim, w momencie ogłoszenia upadłości zacznie Was obowiązywać rozdzielność majątkowa, lecz dotychczas zgromadzony majątek wspólny stanie się masa upadłościową, czyli będzie podlegał spieniężeniu i przekazaniu wierzycielom.
Upadłość konsumencka nie jest wcale łatwym sposobem na poradzenie sobie z długami, umożliwia jednak legalne rozwiązanie poważnych problemów finansowych. Nie każdy hazardzista może z tego rozwiązania skorzystać. W tym celu trzeba spełnić szereg warunków, a zwłaszcza przedstawić w sądzie zaświadczenie lekarskie o zdiagnozowaniu patologicznego hazardu.