Proces notyfikacji polskiej ustawy hazardowej
Aby kontrolować państwa członkowskie przed nadmierną inwencją twórczą w zakresie prawodawstwa, ograniczającego swobodę przepływu towarów i usług, stworzono procedurę notyfikacji przepisów technicznych – czyli takich, które poprzez swoją regulację wpływają na swobodę wykonywania działalności gospodarczej.
Pod tą procedurę podlegają również wprowadzone w naszym kraju przepisy ustawy o grach hazardowych, które w znaczący sposób ograniczają możliwość wykonywania działalności gospodarczej, związanej z oferowaniem i organizowaniem gier losowych, w tym zakładów bukmacherskich. Poprzez zastosowanie koncesji, zezwoleń, zgłoszeń itp. ustawodawca ograniczył prawa przedsiębiorców i zamknął rynek przed podmiotami, które nie spełniają wymagań, określonych w ustawie.
Niestety, w pierwotnej wersji ustawy obowiązek notyfikacji przepisów nie został dochowany. Takie zachowanie ustawodawcy wprowadziło istny chaos w sektorze usług hazardowych, oraz w samych instytucjach państwowych. Żadna ze stron nie wiedziała do końca, co może robić i co jest dozwolone, a jakie przypadki zabronione są przez ustawę.
Przedsiębiorcy szybko rozpoczęli naginanie przepisów prawa na swoją korzyść i szara strefa gier losowych rozpoczęła swój rozkwit. Rynek automatów do gier rósł, bukmacherzy bez koncesji MF oferowali swoje usługi w sieci a służby skarbowe wraz z policją i prokuratura nie mogły z tym nic zrobić – a to wszystko przez niedochowanie procedury notyfikacji przez ustawodawcę.
Znowelizowana ustawa hazardowa: potrzebne zmiany
Taki stan rzeczy trwał do 2017 r., kiedy to zaczęła obowiązywać nowelizacja ustawy o grach hazardowych z 2016 r. Podczas prac legislacyjnych podjęto decyzję o zmianie pierwotnej koncepcji rynku gier na automatach i de facto ustawodawca wycofał się z pomysłu ograniczania dostępu do usług hazardowych, poprzez ich oferowanie jedynie w kasynie.
Niemniej jednak powstała koncepcja centralnego rejestru domen oferujących nielegalne usługi hazardowe (tzw. rejestr domen zakazanych, w którym umieszczane są m.in. witryny bukmacherów nieposiadających koncesji MF, np. Expekt czy bet-at-home) oraz monopolu państwa na oferowanie gier na automatach. Oczywiście takie rozwiązanie również wpływają na gospodarkę, ponieważ żadna prywatna spółka nie może oferować gier na automatach, a przedsiębiorcy z zagranicy – w tym bukmacherzy – nie mogą oferować hazardu online na terenie RP. Dlatego również w tym przypadku powstał obowiązek notyfikacji przepisów.
Notyfikacja nowelizacji ustawy o grach losowych z 2016 r.
Polska wystąpiła do Komisji Europejskiej z wnioskiem o notyfikację nowelizacji ustawy o grach hazardowych, tym samym postanowiono naprawić wcześniejszy błąd niedochowania procedury. W dniu 29 lipca 2016 r. wniosek RP wraz z załączonymi materiałami został opublikowany na stronach Komisji Europejskiej, z możliwością wyrażania opinii do 30 listopada tego samego roku.
Swoje szczegółowe uwagi złożyła Malta oraz kilkanaście podmiotów zarówno biznesowych, jak i prywatnych. Z treści uwag przebijał się w większości zarzut naruszenia wolności Internetu poprzez stworzenie rejestru domen zakazanych oraz brak dostatecznej kontroli poprzez organy sądowe wpisów do rejestru – takie uwagi złożyła m.in. Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji (tu przeczytasz więcej o zastrzeżeniach do polskiej ustawy hazardowej).
Również jeden z legalnych polskich bukmacherów, LVBET Zakłady Bukmacherskie, podnosił w swoim stanowisku zgłoszonym do Komisji, iż wprowadzenie Rejestru Domen Zakazanych nie przyczyni się do zmniejszenia udziału zagranicznych, nielegalnych bukmacherów w polskim rynku, gdyż istnieją efektywne metody obejścia takich zabezpieczeń. Według Spółki jedynym skutecznym i słusznym rozwiązaniem byłaby promocja polskich organizatorów zakładów wzajemnych poprzez wprowadzenie innych rozwiązań w zakresie podatku od gier. Tak jak większość graczy, LV BET zauważył, iż zmiana metody opodatkowania na podatek liczony od obrotu będzie bardziej skuteczna i pozwoli na zaoferowanie graczom lepszych stawek, a tym samym – możliwie wyższych wygranych bukmacherskich.
Prace nad projektem ustawy po pierwszym czytaniu w Sejmie zostały zawieszone w celu oczekiwania na opinię Komisji Europejskiej. Początkowo Sejm miał się zająć ustawą w październiku 2016 r., jednak dopiero w grudniu Polska otrzymała „zielone światło” od Unii Europejskiej na dalsze prace w zakresie uchwalenia nowego prawa.
Nowa ustawa hazardowa: rozsądny kompromis
Choć nie wszystkie uwagi, zgłoszone w trakcie procesu notyfikacyjnego polskiej ustawy hazardowej, zostały wzięte przez ustawodawcę pod uwagę (dotyczy to m.in. zastrzeżeń do obecnego systemu opodatkowania zakładów wzajemnych), ustawa w obecnym kształcie stanowi rozsądny kompromis różnych interesów, umożliwiający sprawne funkcjonowanie legalnego rynku gier losowych w Polsce. Znaczą poprawę w stosunku do stanu sprzed nowelizacji widać chociażby na przykładzie rynku zakładów wzajemnych: wbrew obawom, wprowadzenie rejestru domen zakazanych skutecznie zmniejszyło szarą strefę zakładów bukmacherskich (z 90% do około 60%), co przełożyło się na wzrost dochodów legalnych bukmacherów.
Nawet stosunkowo wysoki podatek nie zniechęca zagranicznych operatorów do wejścia na polski rynek, co skutkuje systematycznym poszerzaniem liczby legalnych operatorów. Obecnie jest ich w Polsce już 25: oprócz cieszącej się dobrymi opiniami graczy Fortuny, legalnego bukmachera eToto czy STS Zakłady Bukmacherskie (z kodem promocyjnym do STS LEGALSPORT bonus od depozytu 1200 zł, darmowy zakład bukmacherski 25 zł, cashback 34 zł i extra bonus BetGames 20 zł) w naszym kraju działa też m.in. rumuński bukmacher Superbet (licencja MF uzyskana pod koniec 2017 roku).
Warto wiedzieć o notyfikacji ustawy hazardowej
- W 2016 r. ustawodawca zdecydował się na naprawienie błędów w zakresie notyfikacji przepisów polskiej ustawy hazardowej; projekt został zgłoszony do Komisji w lipcu 2016 r.;
- Proces notyfikacji ustawy hazardowej przeciągał się przez liczne uwagi, jakie zostały zgłoszone m.in. przez Maltę. Swoją opinie wyraził również podmioty biznesowe jak i osoby prywatne;
- Dopiero w grudniu ruszyły pracę w Sejmie nad projektem nowelizacji.