Regulacje hazardowe w Estonii i w Polsce
W Polsce ustawodawca daje przedsiębiorcom większa swobodę – maszyn tych może być od 5 do 70 (art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy hazardowej).
Przed wejściem w życie nowej ustawy o hazardzie Tallin znajdował się w czołówce europejskich stolic hazardu – pokerzystów przyciągały czynne przez całą dobę kasyna, które bez problemu znaleźć można było wszędzie – nawet przy szkołach czy przedszkolach.
Efekty niekontrolowanego rozwoju rynku hazardowego dla Estończyków były jednak bardzo szkodliwe – 80% społeczeństwa grało w gry hazardowe, a ponad 40 tys. osób było uzależnionych od hazardu. Po zmianie przepisów estoński rynek hazardowy należy do najbardziej ściśle kontrolowanych w Europie.
Jakie są rodzaje gier hazardowych w Estonii i w Polsce
Estońskie prawo hazardowe zezwala na niemal wszystkie formy hazardu. Kasyna online i stacjonarne, pokoje pokerowe, sale do gry w bingo i zakłady bukmacherskie są legalne pod warunkiem, że operator posiada licencję hazardową w Estonii. Legalne są również loterie, jednak są objęte państwowym monopolem. Estońska ustawa o hazardzie wyróżnia następujące rodzaje hazardu:
- gry losowe,
- loterie (komercyjne, błyskawiczne),
- totalizatory (w tym zakłady bukmacherskie online - o polskich przeczytasz TU),
- gry zręcznościowe (na mechanicznych lub elektronicznych urządzeniach, gdzie wynik zależy głównie od fizycznych umiejętności gracza),
- turnieje gry losowej
- zdalne gry hazardowe (§ 3-7 ww. ustawy).
Estoński rynek dla zagranicznych firm hazardowych został otwarty dopiero w 2011 r. – obecni działają tam legalnie giganci tacy jak William Hill, Bwin czy Unibet. Licencję estońską posiada 16 buków online.
Jeśli chodzi o rozumienie zakresu gier hazardowych w Polsce, to zgodnie z art. 1 ust. 2 polskiej ustawy o grach losowych grami hazardowymi są gry losowe, zakłady wzajemne, gry w karty, gry na automatach. U nas monopolem państwa objęte jest prowadzenie działalności w zakresie gier liczbowych, loterii pieniężnych, gry telebingo oraz gier na automatach poza kasynem gry (art. 5 ust. 1), a także urządzanie gier hazardowych online (poza loteriami promocyjnymi i zakładami wzajemnymi – art. 5 ust. 1b).
Podobnie jak w Estonii, również w naszym kraju prowadzenie działalności hazardowej wymaga uzyskania odpowiedniej licencji – warunkuje to art. 6 polskiej ustawy hazardowej. U nas udziela się jej na okres sześciu lat, a w Estonii na czas nieokreślony bez prawa do transferu (§ 16 estońskiej ustawy hazardowej).
Na terenie RP prostsze są jednak zasady uczestnictwa w grach hazardowych – zgodnie z art. 27 mogą w nich brać udział wszystkie osoby, które ukończyły 18 lat. Wyjątkiem od tej zasady są loterie fantowe i promocyjne (art. 27 ust. 1-2). Tymczasem zgodnie z § 34 estońskiej ustawy hazardowej osoby poniżej:
- 21 lat nie mogą grać w kasynach (nie mają do nich wstępu), grać w gry losowe, internetowe gry losowe lub zdalne gry zręcznościowe
- 18 lat nie mogą grać w totalizatory
- 16 lat nie mogą brać udziału w loteriach
W Estonii gracze mogą grać u licencjonowanych operatorów online, którzy mają strony internetowe w języku estońskim i angielskim. Zakłady przyjmowane są w euro i dolarach amerykańskich.
Kasyna w Estonii
Mimo wdrożenia ograniczeń, dotyczących ich lokalizacji (podobnie jak u nas nie mogą znajdować się w pobliżu szkół i innych placówek edukacyjnych), w Estonii wciąż można znaleźć kasyno w każdym większym mieście. Nadal mogą one działać 24 godziny na dobę, jednak zaostrzenie przepisów dotyczących audytu i inspekcji, a także wprowadzenie monitoringu i weryfikacji wieku gości przyczyniło się do bankructwa wielu z nich.
Obecnie na terenie Estonii funkcjonuje ok. 60 kasyn stacjonarnych. Można w nich m.in. grać na automatach, w ruletkę, black jacka i urządzać turnieje pokerowe. Liczba legalnych automatów spadła z 5 tys. do 2 tys.
Państwowa kontrola hazardu – co łączy Polskę i Estonię?
Zarówno w Estonii, jak i w Polsce dość podobne są regulacje, dotyczące kontrolowania legalności firm hazardowych. W obu państwach nielegalni operatorzy hazardowi są wpisywani do specjalnych rejestrów (w Estonii jest to czarna lista, a u nas rejestr domen zakazanych, o którym więcej można przeczytać tutaj). Dostęp do ich witryn jest blokowany, podobnie jak transakcje finansowe. W Estonii organem, upoważnionym do wydawania licencji na gry hazardowe oraz nadzorowania prowadzonej działalności, jest Estońska Izba Podatkowa i Celna (EIPC), natomiast w Polsce taką funkcję pełni Ministerstwo Finansów, które decyduje o przyznaniu licencji na działalność hazardową w naszym kraju.
Zgodnie z § 58 estońskiej ustawy, operatorzy gier hazardowych, turniejów i totalizatorów muszą zapewnić dostęp do danych wymienionych w rozporządzeniu nr 26 Ministra Finansów z 19 czerwca 2012 r. dla EIPC. W tym celu elektroniczny system ewidencji i kontroli operatorów gier hazardowych (EAKS) jest połączony z systemem monitorowania hazardu EIPC za pośrednictwem sieci wymiany danych X-road.
Warto wiedzieć
- W Estonii działa na podstawie licencji wiele internetowych kasyn (kasyno bWin), bukmacherów (WiliamHill) oraz portali pokerowych
- W kasynach mogą grać osoby, które ukończyły 21 lat
- Licencji na prowadzenie działalności hazardowej udziela Estońska Izba Podatkowa i Celna