E-sporty mogą uzależniać

15 proc. uczestników e-sportu zagrożonych uzależnieniem

To dziś poważne zagrożenie. Podczas gdy w hazardzie nałóg dotyka jedynie 2 procent graczy, w e-sporcie – aż 15 procent. To ok. 2,5 miliona Polaków, zwłaszcza młodych. Oznacza to, że nadmierna słabość wobec gier komputerowych, zaliczanych do e-sportu, powoli staje się chorobą społeczną. Badania pokazują, że gracze spędzają tygodniowo średnio ok. 21 godzin w sieci, czyli 3 godziny dziennie. Oczywiście wśród osób uzależnionych czas poświęcony na rozgrywki znacząco wzrasta.

Sam e-sport jest aktywnością, która – choć na pierwszy rzut oka mało kojarzy się ze sportem, bo nie ma w niej aktywności fizycznej – wymaga współpracy, szybkiego reagowania i sporych umiejętności. Gracze często grają w drużynach. Grupy, które tworzą się na dłużej niż jedno wydarzenie, coraz częściej ćwiczą i trenują w rygorze podobnym do tradycyjnych sportowców. Otoczone opieką fachowych trenerów, grają profesjonalnie i w bezpieczny sposób. Sytuacja wygląda gorzej, jeśli chodzi o graczy zajmujących się e-sportem bez wsparcia fachowców – a takich oczywiście jest znacząca większość. Rozgrywki potrafią być tak wciągające, że niwelują jakąkolwiek inną aktywność uczestnika, który potrafi nie wstawać od komputera przez wiele godzin. Znane są z innych państw przypadki śmierci z powodu nieprzerwanej gry (brak jedzenia, picia, tworzące się zatory i niedokrwienia z powodu długotrwałego przebywania w jednej pozycji).

Światowa Organizacja Zdrowia określiła, jakie zachowania są podstawą do uznania, że e-sportowiec jest uzależniony. To po pierwsze utrata zdolności kontrolowania czasu przeznaczanego na rozgrywkę, czyli sytuacja, gdy gracz nie jest w stanie przerwać gry. Drugie zachowanie to znaczne ograniczenie innych czynności na rzecz e-sportu. Trzecie dotyczy nieumiejętności przerwania gry mimo pojawienia się jej negatywnych skutków. Niestety, jak podkreślają polscy specjaliści, stale rośnie liczba osób, które wykazują wszystkie trzy objawy, i to w znacznym stopniu ich nasilenia.

Reaguj, zanim e-sport stanie się problemem

Kluczowe jest reagowanie na problem, zanim urośnie do poważnych rozmiarów. Na co zwracać uwagę? Psycholożki Małgorzata Styśko-Kunkowska i Grażyna Wąsowicz przygotowały raport „Uzależnienia od e-czynności wśród młodzieży: diagnoza i determinanty“. Wskazują w nim, że jednym z widocznych objawów uzależnienia od e-sportu są trudności w kontaktach z innymi ludźmi, zubożenie języka, brak innych niż gry tematów do rozmów, niechętne opuszczanie swojego pokoju. Łatwo zauważyć również pogarszające się wyniki w nauce, opuszczanie zajęć szkolnych czy nieobecność w pracy. Pogarsza się także stan zdrowia – to efekt długotrwałej pozycji siedzącej, braku innej aktywności fizycznej i zaniedbywania podstawowych potrzeb fizjologicznych. Nieprzerwane granie może prowadzić do klasycznego wycieńczenia organizmu – oczywiście to już na mocno zaawansowanym etapie uzależnienia. Na początku należy natomiast zwracać uwagę, ile czasu gracz poświęca na e-sport, czy potrafi przerwać grę, zająć się czymś innym, czy normalnie funkcjonuje w szkole na uczelni lub w pracy. Nawet największa pasja nie może być jedyną czynnością wykonywaną w życiu.

E-sport to dziś już oficjalna dyscyplina sportu, mimo że związana jest z aktywnością przed komputerem, a nie z wysiłkiem fizycznym. Profesjonalni gracze, trenowani przez fachowców, grają bezpiecznie. Niestety, inni e-sportowcy są narażeni na uzależnienie – ocenia się, że dotyka ono aż 15 proc. uprawiających e-sport osób. Konieczne jest szybkie reagowanie, gdy pojawi się problem, zwrócenie się o pomoc do specjalistów. A jeszcze wcześniej – edukowanie młodych ludzi (bo to głównie oni grają), w jaki sposób uczestniczyć w e-sporcie w zdrowy, bezpieczny sposób. To samo dotyczy obstawiania zakładów bukmacherskich esportowych – graj odpowiedzialnie i z głową.