Statystyka w zakładach bukmacherskich

Co w bukmacherce możemy „mierzyć” przy pomocy statystyki?

Odpowiedź na to pytanie można zawrzeć w następującym stwierdzeniu: wszystko, co w obrębie danej dyscypliny sportowej można przełożyć na liczby, podlega obróbce statystycznej. Innymi słowy, każdy parametr (czasem nawet najbardziej abstrakcyjny) może posłużyć nam do określenia szans zaistnienia konkretnego wydarzenia. Weźmy np. pod uwagę najpopularniejszy sport na świecie, czyli piłkę nożną, poczynając od liczby goli, poprzez ilość żółtych kartek, a skończywszy na tym, która drużyna rozpocznie mecz.

O ile ostatni parametr można uznać za czysto losowy, w końcu to rzut monetą, to praktycznie wszystkie inne zależą od czynnika ludzkiego. Nie zmienia to faktu, że prowadzenie lub przeglądanie statystyk ma swój wymierny charakter, nie tylko w możliwości przewidzenia, z mniejszym lub większym błędem, danego zdarzenia, ale również pozwala na usystematyzowanie podejścia do zakładów wzajemnych.

Wróćmy do pytania: co możemy mierzyć? Poniżej zestawiamy najczęściej badane parametry, które pomagają zawodowym graczom w ich codziennej grze. Wartości te podzielimy na dwie grupy: zależne od osób biorących bezpośredni udział w danym spotkaniu oraz te, na które wpływ mają czynniki zewnętrzne, niezależne od czynnych uczestników wydarzenia.

Parametry zależne od biorących udział w spotkaniu sportowym

• liczba strzelonych bramek lub uzyskanych punktów – na te dane można patrzeć z perspektywy jednego spotkania, całego sezonu lub nawet kilku lat. Można rozpatrywać wszelkiego rodzaju wydarzenia: spotkania towarzyskie, ligowe lub turniejowe. Ponadto, równie dobrze można badać ilość strzelonych bramek/zdobytych punktów przez konkretnych zawodników, jak również przez cały zespół w danej części spotkania (połowie, kwarcie, tercji itd.).
• zwycięstwa/remisy/porażki – określane są zbiory wyników zależnych od rodzaju wydarzenia (liga, spotkania towarzyskie itd.), miejsca (u siebie lub na wyjeździe), historii współzawodnictwa pomiędzy konkretnymi drużynami oraz statystyki dotyczące wyników pojedynczych zespołów.
• parametry dodatkowe – wszelkiego rodzaju wielkości towarzyszące spotkaniom. Mogą być brane pod uwagę ilości: rzutów wolnych, karnych, rożnych, żółtych kartek itd. dotyczące konkretnej drużyny czy zawodnika.
• skuteczność zawodników biorących udział w spotkaniu – podliczamy ilość poprawnie wykonanych rzutów wolnych, karnych itd. w odniesieniu do każdego uczestnika wydarzenia sportowego.
• ilość czasu spędzanego na boisku przez zawodników – ważne są również decyzje trenerów, które niejednokrotnie są powtarzalne – przede wszystkim w koszykówce, gdzie uczestnicy spotkania są w miarę regularnie umieszczani na ławce.

Parametry niezależne od bezpośrednich uczestników spotkania

• wszelkiego rodzaju wydarzenia poza boiskiem/kortem/halą, które mają wpływ na poprawę lub obniżenie kondycji całego zespołu – kontuzje, problemy finansowe, etap rozgrywek (początek lub koniec sezonu) oraz przetasowania kadrowe (sprzedaż lub kupno nowych zawodników, zmiana trenera itd.).
• czynniki związane z parametrami atmosferycznymi – nietrudno stwierdzić, że na grę na odkrytych stadionach/kortach wpływ mogą mieć warunki pogodowe.

Powyższe parametry brane są pod uwagę przez samych bukmacherów (przy doborze kursów) oraz przez zawodowych graczy zakładów wzajemnych. Nie są to wszystkie czynniki, które mają wpływ na wydarzenie sportowe, jednak naszym zdaniem są wystarczające, by z ich pomocą znacznie zwiększyć szanse na poprawny typ. Jeśli szukacie najlepszych typów, to możecie je znaleźć na przykład w STS Zakłady Bukmacherskie. W STS ponadto będziecie mogli skorzystać z wysokich kursów online i świetnych bonusów zwiększających szanse na ogranie buka.

Oczywiście parametry te same w sobie nie powiedzą nam wiele. W tym miejscu należy coś z nimi zrobić, by były miarodajne oraz dawały pewien ogląd na możliwe scenariusze. Warto również zdać sobie sprawę z fundamentalnej cechy analizy statystycznej: im więcej posiadamy danych określonego typu (nasza próbka jest duża), to wnioski płynące z takowej analizy obarczone będą mniejszym błędem. Innymi słowy, zebranie danych z kilku spotkań nie powie nam prawie nic na temat tego, co może się wydarzyć. Przejdźmy więc do zaprezentowania narzędzi, które oferuje matematyka i które przy rozsądnym stosowaniu mogą znacznie zwiększyć nasze szanse na wygranie z bukmacherem.

Narzędzia analizy statystycznej w zakładach bukmacherskich

Cytowane przez nas narzędzia statystyki matematycznej przedstawione będą w sposób czysto opisowy, więc zainteresowanych czytelników odsyłamy do bardziej specjalistycznej literatury ogólnodostępnej, czy to formie papierowej czy elektronicznej. Zaczniemy od elementarnych metod obróbki danych liczbowych, jakimi są średnie.

Średnie – najczęściej stosowane to arytmetyczna, mediana, dominanta oraz średnie ważone. Te funkcje opisują zachowanie się parametru, który pozwala na określenie wyniku (lub zbioru wyników), wokół którego skupia się najwięcej danych wejściowych.

• Przykład: Legia Warszawa LOTTO Ekstraklasa 2017/2018 mecze pierwszej części sezonu rozegrane u siebie, liczba strzelonych bramek (kolejno): 1,2,3,2,1,1,2,1,3 oraz 0. Średnia arytmetyczna wynosi 1.6 bramki na spotkanie i mówi nam, ile Legia strzelała średnio goli w każdym meczu u siebie. Mediana należy do zbioru {1,2} i oznacza dokładnie tyle, że liczba celnych trafień, równa 1 lub 2, jest najlepszym pod względem optymalności wynikiem.

Dominanta, w tym przypadku wynosi jeden gol i oznacza, że właśnie ta liczba bramek padała najczęściej (zdominowała zbiór wyników). Średnie ważone można rozpatrywać z różnymi wagami, stąd w tym miejscu nie podamy żadnego konkretnego wyniku. Średnie powinny być tylko punktem wyjścia dla dalszych, bardziej miarodajnych metod.

Rozkłady prawdopodobieństwa: jesteśmy w stanie obliczyć prawdopodobieństwo uzyskania wszystkich wartości danego wydarzenia (możemy obliczyć szanse na uzyskanie danej ilości bramek w kolejnym spotkaniu) przy pomocy rozkładu Poissona. Jedyne czego potrzebujemy, to informacje na temat średniej wartości danego wydarzenia (np. średnia liczba goli strzelonych na wyjeździe w danym czasie przez konkretną drużynę).

Bardziej dokładnych wyników może dostarczyć nam inny rozkład prawdopodobieństwa – rozkład normalny. O ile metoda Poissona korzysta jedynie ze średniej, to rozkład normalny wymaga również pojęcia odchylenia standardowego – wielkości mówiącej, jak daleko od średniej rozrzucone są inne wartości.

Modele matematyczne związane z konkretną dyscypliną sportową: w skład tego działu wchodzą wszelkie metody pozwalające na szacowanie prawdopodobieństwa w danej dziedzinie sportowej. Najpopularniejsze to właśnie rozkłady Poissona dla piłki nożnej oraz modele dotyczące tenisa ziemnego.

W drugim przypadku teoria rozbudowana jest na tyle, by można było uzyskiwać wzory na szanse wygrania części spotkania (gema lub seta). Wykorzystywane są tutaj pojęcia z dziedziny procesów stochastycznych – polecamy bardzo zaawansowanym matematycznie graczom.

Modele oparte na metodach Monte Carlo: przybliżanie interesujących nas wielkości poprzez zastosowanie generatorów liczb pseudolosowych.

Modele oparte na programach komputerowych: przede wszystkim algorytmy oparte na sztucznej inteligencji – symulującej zachowania ludzi. W sieci dostępnych jest kilka tego typu metod opartych na sieciach neuronowych, które mogą „rozumować” na podobieństwo człowieka – wnioskują przy braku wszystkich danych.

Oczywiście istnieją gracze, którzy wykorzystują bardziej skomplikowane narzędzia, będące połączeniem powyższych. Musimy jednak zrozumieć, że świat bukmacherki nie mieści się w zbiorze nawet dużej ilości liczb – przypominamy, że czynnik ludzki nie daje się zawrzeć w żadnej teorii matematycznej. Jednak, by chcieć zarabiać duże pieniądze, prędzej czy później musimy sięgnąć po statystykę – mniej lub bardziej zaawansowaną.

Na koniec chcielibyśmy podać jeszcze jedno narzędzie spoza kręgu matematyki, które może być przydatne w zakładach wzajemnych. Dotyczy ono bardziej psychologicznego podejścia do gry, zarówno bywalców kolektur, ale przede wszystkim samych bukmacherów.

Modele behawioralne – innymi słowy, świat sportu oraz zakładów wzajemnych nie jest rządzony poprzez racjonalne rozumowanie. Dla przykładu: bukmacher, który zdaje sobie sprawę z prawdziwego kursu, wystawi taki, jaki przeważa na rynku zakładów. W przeciwnym razie może doprowadzić do zaistnienia niesprzyjających dla niego wydarzeń, np. surebetów. Sami gracze także nie postępują logicznie, gdyż w swojej codziennej grze kierują się przede wszystkim emocjami.

Podsumowując, by zarabiać regularnie duże pieniądze w grach wzajemnych, należy posiadać wiedzę sportową, korzystać z dobrodziejstw królowej nauk oraz po trochu być psychologiem.