Nowelizacja ustawy hazardowej a szara strefa zakładów bukmacherskich
Od 1 lipca 2017 r. funkcjonuje Rejestr domen służących do oferowania gier hazardowych niezgodnie z ustawą (tzw. rejestr domen zakazanych), do którego wpisywane są adresy www. spółek hazardowych, działających bez polskiej licencji, jak też te, które są dostępne w języku polskim lub reklamowane na terytorium RP (art. 15 f ust. 4 ustawy hazardowej).
Bukmacherzy ci są blokowani, więc gracze nie mogą już tak łatwo u nich obstawiać. Znamiennym jest fakt, że bukmacher bet-at-home niejako otwiera tę listę (na 11 pozycji – wpis z 26.04.2017 r.) i zamyka ją po roku działania Rejestru (jako 2 379 zablokowana domena w dniu 29.06.2018 r.).
Polska już nie jest rajem dla nielegalnych buków
Najważniejsza zmianą w zakresie zakładów wzajemnych, jaką wprowadzono na mocy nowelizacji ustawy o grach losowych, jest utworzenie rejestru domen zakazanych. W praktyce oznacza to, że nielicencjonowane spółki, figurujące w rządowej ewidencji, muszą być w ciągu 48 godzin zablokowane przez dostawców Internetu, a gracze są przekierowywani na komunikat resortu finansów, informujący o konsekwencjach nielegalnej gry oraz adresach autoryzowanych bukmacherów (art. 15f ust. 5 ww. ustawy).
Dodatkowym narzędziem, utrudniającym korzystanie ze stron nielegalnych buków, jest uniemożliwianie realizowania ich transakcji finansowych przez dostawców płatności (art. 15g ustawy hazardowej). Skończyły się więc czasy, gdy oferowanie zakładów wzajemnych online bez płacenia podatków było praktycznie bezkarne.
Pod wpływem wprowadzenia tych regulacji prawnych część zagranicznych bukmacherów, w tym bet365, William Hill, Ladbrokes i Rivalo, a także Comeon czy 888Sport całkowicie zrezygnowało z działalności na terenie RP. Warto przy tym dodać, że w 2016 r. (czyli przed wejściem w życie nowych przepisów hazardowych) stronę bet365 odwiedzało ok. 4 mln Polaków, więc siłą rzeczy musieli oni przenieść swoje konta do innych, legalnych bukmacherów. Po wprowadzeniu nowelizacji ustawy hazardowej zdecydowanie bezpieczniej jest korzystać z oferty spółek, posiadających oficjalny certyfikat MF na urządzanie zakładów sportowych (na działanie w sieci wymagane jest oddzielne zezwolenie – art. 6 ust. 3 ww. ustawy), niż narażać się na kary finansowe i utratę wygranej, obstawiając u bukmacherów bez licencji.
Zwłaszcza, że polscy gracze mają w czym wybierać: obecnie na polskim rynku legalnie działa 25 bukmacherów, z czego aż trzech dołączyło do tego grona w ciągu ostatniego roku: w czwartym kwartale 2017 roku licencję MF na oferowanie zakładów wzajemnych w punktach naziemnych otrzymał rumuński bukmacher Superbet, w styczniu zezwolenie na działalność stacjonarną przyznano bukowi Totalbet (a już w marcu ten sam operator otrzymał licencję na działalność online), natomiast 28 czerwca 2018 MF przyznało licencję na działalność w sieci bukmacherowi Cherry Online.
Jak może wyglądać przyszłość rynku zakładów wzajemnych w Polsce?
Zdaniem ekspertów ze stowarzyszenia Graj Legalnie, poziom szarej strefy w sektorze zakładów sportowych może kształtować się w przyszłości w dwojaki sposób. W modelu optymistycznym przewidujemy, że wzrost rynku może sięgać nawet około 70–80%, ale wymagałoby to od ustawodawcy większej determinacji w wywiązywaniu się z przepisów prawa, które zostały wprowadzone w zeszłym roku. Oznaczałoby to, że blokowanie nielegalnych witryn bukmacherskich musiałoby być dużo bardziej efektywne, niż jest to w tym momencie – stwierdził Łukasz Borkowski z Graj Legalnie.
Jego zdaniem bardziej zachowawcza wersja rozwoju wydarzeń zakłada utrzymanie dotychczasowego poziomu szarej strefy w naszym kraju. Scenariusz konserwatywny zakłada, że ustawodawca nie zmieni już nic w zakresie zakładów bukmacherskich i prawa, które ich dotyczy. Przewidujemy, że wówczas rynek będzie się rozwijał w mniej dynamiczny sposób (…).
Co pomogłoby skłonić do zalegalizowania działalności nielicencjonowanych bukmacherów?
W opinii większości specjalistów z zakresu zakładów wzajemnych, w likwidacji szarej strefy najbardziej pomogłaby zmiana systemy podatkowego. Łukasz Borkowski podkreśla, że polski rząd powinien dość konsekwentnie podążać za rozwiązaniami europejskimi i zdecydować się na racjonalizację stawek podatkowych lub zmianę formy opodatkowania.
Obecnie, zgodnie z art. 73 ust. 1 pkt 4 ustawy hazardowej, podstawą opodatkowania zakładów bukmacherskich jest suma wpłaconych stawek (podatek obrotowy), jednak w większości krajów unijnych (np. Danii, Wielkiej Brytanii) wprowadzono podatek GGR. Oblicza się go od sumy wpłaconych stawek zmniejszonej o wypłacone wygrane. Zachowując istniejący reżim podatku od gier wskazane byłoby zastanowienie się nad jego wysokością – np. w Austrii obowiązuje taki sam system podatkowy jak u nas, jednak bukmacherzy płacą jedynie 2% podatku od obrotu, a we Francji – 5,3%.
Warto wiedzieć o ograniczeniu szarej strefy w bukmacherce
- Na skutek utworzenia rejestru domen zakazanych udało się ograniczyć szarą strefę zakładów wzajemnych z 90% do 60%
- Eksperci przewidują, że systematyczne aktualizowanie Rejestru oraz doprecyzowanie przepisów pozwoliłoby zmniejszyć udział nielegalnych buków w polskim rynku zakładów sportowych nawet do 20-30%
- Zdaniem specjalistów, skutecznym narzędziem w walce z nielicencjonowanymi bukmacherami byłaby zmiana systemu podatku od gier (z obrotowego na GGR)
